Το Νοέμβριο του 2023, παρουσιάζοντας το www.syntaktisylis.gr έγραφα ότι «η ιδέα του site γεννήθηκε όταν αναζητούσα τρόπο ν’ ανταποκριθώ στις ερωτήσεις, συναδέλφων κυρίως, για το πώς θα μπορούσαν ν’ αποκτήσουν το εξαντλημένο από το 2007 πόνημά μου με τίτλο “Ο Συντάκτης Ύλης”, το οποίο ξανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη.
Στις ενότητες του site ο χρήστης – κλικάροντας στο αντίστοιχο banner -, στο ΒΙΒΛΙΑ θα βρει τη διαδικτυακή έκδοση, μαζί με τ’ άλλα δυο βιβλία που έχω γράψει.
Στις ΣΕΛΙΔΕΣ καταχωρίζονται σταθμοί ή και στιγμές από τα χρόνια της δημοσιογραφικής μου πορείας. Με κείμενα που έγραψα και γεγονότα που έζησα όλα αυτά τα χρόνια, τα οποία θα περιλαμβάνονταν στα απομνημονεύματά μου, αν … τα έγραφα. Και κείμενα για το τώρα.
Στις ΑΠΟΨΕΙΣ αναρτώνται κείμενα συναδέλφων – και όχι μόνον – που ταιριάζουν με το περιεχόμενο του site.
Στην παρουσίαση του www.syntaktisylis.gr έγραφα ακόμη ότι «δεν σκέφτηκα να ξανατυπώσω το βιβλίο, το οποίο προοριζόταν “για σπουδαστές δημοσιογραφίας” και είχε εκδοθεί δυο φορές τότε που δίδασκα· το 1996 και το 2005, ενώ μέχρι την πρώτη έκδοση, από το 1976 μοιραζόταν στους σπουδαστές – αρχής γενομένης από το Εργαστήρι Δημοσιογραφίας – σε φωτοτυπίες μετά από κάθε μάθημα. Τελικά αποφάσισα να το επανεκδώσω διαδικτυακά. Ο τίτλος του βιβλίου, αλλά και η ειδικότητά μου στη δημοσιογραφία ενέπνευσαν και την ονομασία του site».
Ωστόσο, «ποτέ μη λες ποτέ»· το βιβλίο ξανατυπώθηκε, ύστερα από πρόταση του εκδότη Μπάμπη Μπαρμπουνάκη. Πολλά από όσα - χρήσιμα τότε -, περιλαμβάνονταν στις “Σημειώσεις”, στην τέταρτη, έντυπη, έκδοση ίσως έχουν μόνον ιστορική αξία. Τι να πεις σήμερα για τα τηλέτυπα, τα τηλεγραφήματα, τη στοιχειοθεσία, το μάρμαρο, τα κλισέ… Ακόμη και για το καρμπόν ορισμένων ρεπόρτερ, όταν το ρεπορτάζ τείνει να υποκατασταθεί από τα Δελτία Τύπου ή το… copy paste. Και όμως, έχουμε πολλά να πούμε· απόδειξη το ότι στην τέταρτη έκδοση οι λέξεις έφτασαν τις 96.765, έναντι των 49.935 της διαδικτυακής.
Η πρόταση των Εκδόσεων Μπαρμπουνάκη να επανεκδοθεί “Ο Συντάκτης Ύλης”, ξύπνησε μέσα μου τον ερευνητή ρεπόρτερ. Έτσι, το βιβλίο εμπλουτίστηκε και εκσυγχρονίστηκε, με μαθήματα για τη φριλάνς δημοσιογραφία – που το 1989 εμποδίστηκα… συνδικαλιστικά να διδάξω –, χρήσιμα ακόμη και στους δημοσιογραφούντες στα social media, αλλά και με θεματολογία που διερευνά το μέλλον του επαγγέλματος, με ξεχωριστό κεφάλαιο την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης σ’ αυτό· δεν λέω επίπτωση, για να μη φανώ απαισιόδοξος.
Στον πρόλογο της διαδικτυακής έκδοσης σημείωνα ότι «το βιβλίο μπορεί να θεωρηθεί σαν ρέκβιεμ στη Δημοσιογραφία άλλων εποχών, όχι πολύ μακρινών. Και περισσότερο, σαν μια εκ βαθέων εξομολόγηση ενός συντάκτη ύλης». Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, στην καινούργια έκδοση προτάσσω το “ρέκβιεμ”, αναδιατάσσοντας την ύλη, με στόχο να γίνει το βιβλίο πιο επίκαιρο· και να μην απευθύνεται μόνο σε σπουδαστές δημοσιογραφίας.
Με την αναδιάταξη, δικαιώνω κατά κάποιο τρόπο τον αξέχαστο φίλο και συνάδελφο Νίκο Τσιπλάκο, που έγραψε το 2004, στο ημερήσιο τότε “Βήμα“, παρουσιάζοντας τη δεύτερη έκδοση: «Θα αποτελέσει βασικό εργαλείο των σπουδαστών δημοσιογραφίας που θα θελήσουν να εντρυφήσουν στη συγκεκριμένη ειδικότητα, αλλά και ενδιαφέρον ανάγνωσμα για εκείνους που επιθυμούν να μάθουν πώς λειτουργούν από μέσα τα ΜΜΕ».
Ειδικότερα στις ΣΕΛΙΔΕΣ μιλάω για μια πορεία την οποία ξεκίνησα την Άνοιξη του 1958, στα 15 μου χρόνια, μαθητής ακόμη του Λεοντείου Λυκείου· που μπορεί να οφείλεται και στο DNA του παππού μου – από την πλευρά της μητέρας μου – δημοσιογράφου και επιμελητή εκδόσεων Γιώργου Τζώρτζη· ωστόσο δεν τον είχα γνωρίσει αφού πέθανε το 1942, ένα χρόνο πριν από τη γέννησή μου.
Πολύτιμη πηγή άντλησης στοιχείων η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου της Εθνικής Βιβλιοθήκης (http://efimeris.nlg.gr/ns/main.html} που περιέχει τις εφημερίδες ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ(1883-1884), ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ(1944-1967), ΕΜΠΡΟΣ(1896-1969), ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ(1911-1981), ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ(1917-1983) και ΣΚΡΙΠ(1893-1963). Κι ακόμη τα https://pasatempo.wordpress.com και https://tetysolou.wordpress.com/ στο banner ΤΥΠΟΣ.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία και στο ηλεκτρονικό κατάστημα των Εκδόσεων Μπαρμπουνάκης: www.barbounakis.com
Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 2310 236 555 ή στο
ISBN: 978-960-267-633-2 | Σελίδες: 390 | Έτος έκδοσης: 2025 | Τιμή: 20 ευρώ
ΣΕΛΙΔΕΣ
 και σε περιοδικά (“Σφαίρα”, “Ρομάντζο”, “Εικόνες”, “Ταχυδρόμος”) αλλά και στο ραδιόφωνο και τηλεόραση της ΕΡΤ. Επίσης συνεργάστηκε με την ελληνική εκπομπή της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, υπό τον Παύλο Μπακογιάννη, ενώ για δύο δεκαετίες υπήρξε διευθυντής του περιοδικού “Ραδιοτηλεόραση”.</p>
<p>Με το ψευδώνυμο «Αθηναιογράφος» ή «Αθηναιομνήμων», υπήρξε ο άνθρωπος που κατέγραψε με μεράκι την κοινωνική, πολιτισμική και ιστορική ταυτότητα της πρωτεύουσας. Τα περισσότερα από τριάντα βιβλία του αποτελούν ανεκτίμητα τεκμήρια μνήμης και πηγές γνώσης για γενιές ερευνητών και αναγνωστών. Ήταν ευρηματικός και ζωντανός στη γραφή του, μεταφέροντας σε πολλές γενιές το πάθος του για την πόλη μέσα από ρεπορτάζ και ιστορικές αναφορές.</p>
<p>Η γραφή του, συνδυασμός ρεπορτάζ και αφήγησης, ανέδειξε όχι μόνο την εικόνα αλλά και την ψυχή της πόλης. Μέσα από τις σελίδες του, οι γειτονιές, οι δρόμοι και οι άνθρωποι της Αθήνας έζησαν ξανά, με χρώματα, αρώματα και φωνές. Και η πόλη, χάρη σ’ εκείνον, διατηρεί πιο ζωντανή τη μνήμη και την ταυτότητά της. Το έργο του ξεχωρίζει για τη βαθιά ιστορική έρευνα σε πηγή όπως δημόσιες βιβλιοθήκες και παλιές εφημερίδες, αλλά και για τη γραφή που αναδεικνύει, μέσα από ρεπορτάζ και προσωπικές εμπειρίες, την Αθήνα.<br /> Την Αθήνα, που αποτελεί το πρώτο συνθετικό των τίτλων των περισσότερων έργων του: <strong><em>Η Αθήνα …</em></strong><em>στου Όθωνα τα χρόνια, …της μπελ επόκ, …του Μεσοπολέμου, … του '40 και της κατοχής, …μετά τον πόλεμο, …στη δεκαετία του '50, …στη δεκαετία του '60, …στη δεκαετία του '70</em>, καθώς και τα βιβλία <em>Η Ρομαντική Αθήνα, Οι πρώτοι έμποροι των Αθηνών, Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή, Το ημερολόγιο ενός Αθηναίου δημοσιογράφου, Αυτοί οι ωραίοι τρελοί, Η ωραία Νεάπολις και τα παρεξηγημένα Εξάρχεια, Οδός Ιπποκράτους 100, Οι έρωτες των Αθηναίων, Το Καστέλο της Ροδοδάφνης, Στης Πλάκας τις ανηφοριές, Περπατώντας στους δρόμους της Αθήνας, Τοπωνύμια της Αθήνας, του Πειραιά και των περιχώρων, Η επανάσταση των γυναικών στην Αθήνα της Μπελ Επόκ, Αναμνήσεις ενός Αθηναίου.</em> Κι ακόμη: <em>Νικόλαος Γύζης, Δημήτριος Ζ. Φιλιππότης, Η μικρή ιστορία μεγάλων Ελλήνων, Νικηφόρος Λύτρας</em>. Τα περισσότερα από τις Εκδόσεις Φιλιππότη. Εξάλλου, από το 1995, ξεκίνησε να εκδίδει με τον Στρατή Φιλιππότη, το ”Αθηναϊκό Ημερολόγιο”, στις σελίδες του οποίου κατέγραψε αμέτρητες γνωστές και άγνωστες ιστορίες της πρωτεύουσας, συμβάλλοντας στη γνώση της ιστορίας της πόλης.</p>
<p>Ο Γιάννης Καιροφύλας τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών, το βραβείο του Ιδρύματος Μπότση, με το χρυσό μετάλλιο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, καθώς και με αναμνηστικό μετάλλιο Εθνικής Αντιστάσεως 1941–1945 από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Υπήρξε δραστήριο μέλος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας και του Συλλόγου των Αθηναίων, ενώ είναι ιδρυτής του Συλλόγου Φίλων της Εθνικής Βιβλιοθήκης</p>)
O Γιάννης Καιροφύλας συνταξιδεύει…
Ο σπουδαίος δημοσιογράφος και συγγραφέας, ο Γιάννης Καιροφύλας, δεν είναι πια μαζί μας. Ο συνάδελφος, ο εμβληματικός Αθηναιογράφος, ο συνεργάτης και προπάντων ο φίλος, «έφυγε πλήρης ημερών» το Σάββατο 30 Αυγούστου. Τραγική συγκυρία: Μια μέρα πριν είχε «φύγει» - νικημένη από τον καρκίνο -, η πρωτότοκη κόρη του Ντορέττα. Ο Γιάννης δεν το έμαθε· ίσως συνταξιδέψουν και ξανασυναντηθούν… Θα κηδευτούν μαζί μεθαύριο Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου, 10:30 π.μ., στο Γ’ Νεκροταφείο της Αθήνας.
Με τον Γιάννη γνωριστήκαμε πριν από 56 χρόνια στην εφημερίδα “Τα Σημερινά” και ξαναβρεθήκαμε στην “Ελευθεροτυπία” το 1975. Με την πάροδο του χρόνου γίναμε φίλοι και ήταν από τους συναδέλφους που με ακολούθησαν, όταν αποχώρησα από την “Ε” το 1982 για να αναλάβω τη Διεύθυνση Σύνταξης του “Έθνους της Κυριακής”.
ΑΠΟΨΕΙΣ
Μπουνιά στα μούτρα…
Του Γιώργου Λ. Νικολόπουλου*
Δεν ήταν από μικρός το πιο ήσυχο παιδί. Ο πατέρας του, του άφηνε τα κλειδιά του αυτοκινήτου που είχαν παραλάβει μαζί από τη Λ. Συγγρού. Για να το πλύνει έξω από το σπίτι τους. Σε ένα ήσυχο προάστιο της Αττικής, με πολλές ακόμη οδούς, χωματόδρομους. Ήταν 14 ετών και ήξερε να οδηγεί (εντελώς παράνομα).
Το αυτοκίνητο ήταν το πρώτο hatchback, το οποίο αν και Αγγλικής αυτοκινητοβιομηχανίας σχεδιάστηκε από τον διάσημο Ιταλικό οίκο Pininfarina. Γνωστό τότε ως Austin Α 40 Farina. Στα 18 του πήρε το δίπλωμα οδήγησης. Και αν και ανήσυχος, δεν είχε κάνει ζημιά. Πάσχα μιας χρονιάς μόνον, ένα Σοβιετικό «θωρηκτό» του είχε ξύσει τη πλευρά του οδηγού, καθώς ο οδηγός του παραβίασε τη προτεραιότητα, αλλά δεν κατάφερε να μην τον τσουγκρίσει…Γιατί τα λέω όλα αυτά; Και τι σχέση έχουν με τον τίτλο;